Interview met Johan Boschmans over zijn werk in de Belgische metaalindustrie

Beluister dit fragment uit het interview met Johan, waarin hij vertelt over de automatisering die het familiebedrijf van goudsmeden Boschmans doormaakt. Dit fragment maakt deel uit van een uitgebreider interview in het kader van het project 'Hun werk, hun leven. Getuigenissen uit de metaalindustrie (1970-2020)'.

Johan Boschmans (°1966) wordt geboren in Schoten. Zijn vader is actief in het familiebedrijf, goudsmeden Boschmans, dat zijn overgrootvader in 1936 overneemt maar al sinds 1865 bestaat. Johan groeit op vlakbij het bedrijf. Dat staat in het midden van een groot erf waarrond de familie woont. Hij helpt al vanaf zijn kindertijd in de fabriek.

Johan studeert voor juwelier in Antwerpen, met de bedoeling in het bedrijf actief te worden. Vanaf 1986 gaat hij er aan de slag. Hij doorloopt alle afdelingen, van de voorbereiding, laboratorium en marketing tot verpakking om de firma van binnen en van buiten te leren kennen. Uiteindelijk werkt hij vooral in de voorbereidingsafdeling, waar platen en draden gemaakt worden voor de productie van de juwelen. Ook komt Johan in de bedrijfsleiding terecht.

Boschmans telt circa 60 werknemers wanneer Johan er begint. Het bedrijf maakt trouwringen en juwelen voor de particuliere markt, maar ook kunstgebitten, munten en penningen voor de overheid. Bij de start van Johans carrière wordt er ambachtelijk gewerkt, met een hele ploeg, hoofdzakelijk oudere, juwelenmakers. Hij maakt de overgang mee van de ambachtelijke technieken naar een geautomatiseerd proces waarin machines een grote rol spelen.

Johan vertelt over de moeilijkheden voor het voortbestaan van een juweliersbedrijf die doorheen de jaren op zijn pad komen. De goudprijs stijgt en de milieunormen worden alsmaar strenger. Die laatste zorgen er bijvoorbeeld voor dat ze niet langer zelf goud uit schroot kunnen recycleren. Johan gaat ook in op het leven op de werkvloer, vooral in het oude fabrieksgebouw in Schoten, dat ze in 2015 verlieten voor een nieuwbouw in Wijnegem. Naar eigen zeggen heerst er een vlakke hiërarchie onder zijn generatie, een verschil met de generatie van zijn vader. Er werken ook veel vrouwen in het bedrijf, onder andere aan de inpak, als ‘polyseuses’ of polijsters en in het laboratorium.

Johan stapt in 2022 uit het bedrijf, maar kijkt met trots terug op zijn loopbaan.

Johan aan een machine voor het slagen van de lingot, waarbij tekst en logo op de staaf worden aangebracht. Foto, eind jaren 1990. Privécollectie Johan Boschmans